Inhalacja jako metoda dozowania leków, ewentualnie usprawniania pracy dróg oddechowych, znana jest już od lat. To samo dotyczy inhalatorów. By korzystać z tych urządzeń, nie musimy być w szpitalu czy sanatorium. Dziś każdy może je nabyć w aptece lub sklepie ze sprzętem medycznym. Co warto o nich wiedzieć?
Czym inhalator różni się od nebulizatora?
Inhalatory, których obecnie najczęściej poszukujemy to urządzenia, które de facto nazywają się nebulizatorami (dla ułatwienia producenci i dystrybutorzy najczęściej stosują obie nazwy łącznie). Główna różnica między mechanizmem działania inhalatorów a nebulizatorów polega na tym, że w przypadku tych pierwszych istnieje konieczność skoordynowania momentu, w którym z inhalatora wydobywa się dawka leku, a oddechem pacjenta.
W przypadku nebulizatorów jest inaczej. Pod wpływem wybranego mechanizmy (jego rodzaj uzależniony jest od typu nebulizatora) lek przyjmuje formę aerozolu. Przyjmujemy go normalnie oddychając i używając do tego celu ustnika lub nakładki na nos i usta. Nie ma potrzeby „zaciągania się” lekiem.
Obecnie na rynku prym wiodą trzy typu elektrycznych nebulizatorów (inhalatorów).
- Nebulizatory pneumatyczne (inaczej tłokowe, kompresorowe lub tłokowo-ciśnieniowe)
- Nebulizatory ultradźwiękowe
- Nebulizatory membranowo-siateczkowe
Rodzaje inhalatorów
- Inhalator ciśnieniowy dozujący (pMDI – pressurized metered dose inhaler) składający się z pojemnika zawierającego lek i gaz w skompresowanej formie oraz ustnika z mechanizmem uwalniającym lekarstwo. Inhalator ten działa po przyciśnięciu przystawki ciśnieniowej. W ten sposób uwalnia się dawka leku.
- Inhalator proszkowy (DPI – dry powder inhaler) zawiera suchą substancję leczniczą (np. w kapsułce), która podczas inhalacji ulega przekłuciu lub rozgnieceniu. O wielkości uwolnionej dawki decyduje siła wykonanego wdechu.
Wymienione wyżej inhalatory kupuje się w aptece razem z lekiem. Są małe, lekkie, można je mieć cały czas przy sobie. Mają jednak swoje wady. Jak już wspomnieliśmy, ich minusem jest konieczność zsynchronizowania oddechu z momentem uwalniania dawki. Ma to wpływ na skuteczność leczenia (niewłaściwie prowadzona inhalacja może bowiem spowodować mniejsze wchłanianie leku). Dodatkowo osoby mające problemy z oddychaniem, dzieci oraz osoby starsze mogą mieć problem z aplikacją.
Czym jest komora inhalacyjna?
Sposobem na poprawienie wydajności inhalacji prowadzonej tą metodą jest dodanie do inhalatora komory inhalacyjnej. Składa się ona z plastikowego pojemnika o kształcie walca. Najczęściej tuba jest przeźroczysta lub pół przeźroczysta. Standardowo zbudowana jest z dwóch części, w pierwszej znajdziemy ustnik, który może być wymieniamy opcjonalnie na maskę, do drugiej części należy dodać inhalator typu pMDI. Po rozpoczęciu pracy zalecana dawka leku uwalniana jest do komory od strony inhalatora, chory w tym czasie wykonuje powolny, możliwie najgłębszy wdech. Komory dostępne są w wersjach dla dzieci i dla dorosłych.
Tradycyjne metody inhalacji
Osoby stosujące inhalację od czasu do czasie, w okresie przeziębienia, grypy, kłopotów z zatokami, zatkanym nosem, wysuszoną śluzówką itp. mogą korzystać z tradycyjnej inhalacji polegającej na dodaniu substancji leczniczej do parującej wody i wdychanie jej (dla poprawienia efektu można zasłonić głowę i miskę z parującą wodą ręcznikiem, ale nie jest to konieczne).
W ten sposób można na przykład stosować inhalację olejkami eterycznymi. W przypadku soli leczniczych, takich jak na przykład sól iwonicka czy sól bocheńska, bardziej zaleca się użycie inhalatora (nebulizatora).
Inhalatory (nebulizatory) używane są również do inhalacji zwykłą solą fizjologiczną. Zabieg ten ma na celu nawilżenie śluzówki. W aptekach dostępne są również preparaty przygotowane specjalnie z myślą o osobach mających np. problemy z zatokami. W składzie mają m.in. kwas hialuronowy.
