Kołdra obciążeniowa, nazywana też sensoryczną, to wyrób medyczny, którego popularność rośnie od kilku lat. Początkowo używana była głównie przez dzieci jak wsparcie w terapii zaburzeń w integracji sensorycznej. Z czasem zaczęli sięgać po nią również dorośli. Na czym polega jej działanie oraz na co należy zwrócić uwagę wybierając produkt dla siebie?
Czym jest integracja sensoryczna?
Kołdra obciążeniowa nie bez powodu nazywana jest kołdrą sensoryczną. Powstała bowiem po to, by wspomóc naszą integrację sensoryczną. Czym ona jest?
Anna Leszczyńska, psycholog dziecięca, w swoim tekście dla portalu dziecisawazne.pl wyjaśnia to tak: „integracja sensoryczna jest to proces, w którym mózg organizuje docierające do niego informacje płynące z ciała i środowiska, po czym wysyła odpowiednią reakcję. Zmysły podstawowe dla integracji sensorycznej (dotyk, równowaga oraz czucie ciała) mają zasadnicze znaczenie w naszym codziennym funkcjonowaniu.” Ich dobre zintegrowanie jest podstawą naszego rozwoju oraz wpływa na działanie innych zmysłów (np. wzrok czy słuch). Integracja sensoryczna potrzebna jest nam do takich „oczywistych” czynności jak chodzenie, ale też np. do wykonywania precyzyjnych działań (np. pisanie czy malowanie). Dzięki niej mamy czucie ciała i jego świadomość w przestrzeni.
Sposobem na zaburzenia w rozwoju integracji sensorycznej u dzieci jest terapia prowadza przez specjalistów od integracji sensorycznej, najczęściej wykwalifikowanych psychologów lub pedagogów. Kołdra sensoryczna może wspomóc jej działanie, wpływając na organizm dziecka w czasie snu czy drzemki. Może ona również przydać się podczas wykonywania ćwiczeń w domu.
Na czym polega działanie kołder obciążeniowych?
Kołdry obciążeniowe pozornie wyglądają jak zwyczajne kołdry. Różnią się od nich jednak wypełnieniem. Zamiast puchu, syntetycznych wypełniaczy czy piór, kołdry obciążeniowe wypełnione są szklanym granulatem (jest to specjalny rodzaj szkła, całkowicie bezpieczny), granulatem silikonowym, ewentualnie naturalnym, kilkakrotnie płukanym i wypalanym żwirkiem.
Od kołder puchowych, kołder wełnianych, kołder z pierza itp., kołdra sensoryczna różni się ciężarem. W trakcie snu „dociska” nasze ciało, działając w ten sposób na system czucia głębokiego (układ prioproceptywny). W związku z tym kołdra nie może być ani za ciężka (bo spanie pod nią może być niewygodne), ani za lekka (wtedy nie przynosi efektu, nie czujemy jej na ciele).
Kołdra obciążeniowa dla dorosłych
Kołdry obciążeniowe stają się coraz popularniejsze wśród dorosłych. Ich działanie może nas wspomóc w sytuacjach takich jak:
- bezsenność,
- stany napięcia nerwowego,
- długotrwały stres,
- kłopoty z zasypianiem,
- stany depresyjne,
- stany lękowe,
- nadmierna apatia.
Kołdry sensoryczne bywają również stosowane wspomagająco przy takich dolegliwościach i schorzeniach jak:
- ADHD,
- zespół Aspergera,
- zespół Downa,
- zespół Tourette’a,
- autyzm,
- pierwsze objawy choroby Parkinsona,
- objawy choroby Alzheimera,
- padaczka,
- depresja i stany depresyjne,
- stany lękowe,
- PTSD (zespół stresu pourazowego),
- choroba dwubiegunowa,
- fibromialgia.
Należy jednak pamiętać, że kołdra obciążeniowa nie jest lekarstwem. Jeśli podejrzewamy u siebie jakieś dolegliwości, jej zakup nie powinien zastępować wizyty u lekarza. Kołdra nie zastąpi również leczenia farmakologicznego czy terapii. Jej działanie ma charakter wspierający.
Wybór kołdry obciążeniowej – kryteria
Podstawowym kryterium wyboru kołdry obciążeniowej powinno być jej indywidualne dopasowanie do naszej wagi i wzrostu. Przyjmuje się, że w przypadku dzieci kołdry powinny ważyć od 10 do 15 proc. ich masy ciała. Często są one również wyposażone w dopinki, dzięki którym „rosną” wraz z dzieckiem. Kołdry obciążeniowych dla dorosłych waga powinna wynosić ok. 10 proc. masy ciała.
Ceny kołder sensorycznych zaczynają się od ok. 150 zł. Kołdry dla dorosłych są średnio o ok. 100 zł droższe niż zbliżonej jakości kołdry dla dzieci. Na ostateczną cenę ma też oczywiście wpływ wielkość danego egzemplarza. Niektóre sklepy oferują szycie kołder obciążeniowych na miarę, na indywidualne zamówienie.
Kupując kołdrę sensoryczną warto zwrócić uwagę, czy posiada odpowiedni atest potwierdzający, że jest wyrobem medycznym. Kołdrę pierze się w niskiej temperaturze (większość producentów zaleca ok. 30 st. C). Jeśli parametry pralki na to pozwalają, można ją włożyć do pralki, można również prać ręcznie. Poszycia kołder wykonane są z naturalnych materiałów takich jak np. bawełna czy flanela bawełniana. Z reguły są przyjazne alergikom.